H ταινία The Batman, σε σκηνοθεσία του Ματ Ριβς κυριαρχεί αυτή τη στιγμή παγκοσμίως στο box office με την αδρεναλίνη να φτάνει στην κορυφή καθώς ένας κατά συρροή δολοφόνος θέλει να χτυπήσει στην καρδιά της ελίτ της πόλης και ο αγαπημένος μας ήρωας θα βρεθεί στα άδυτα του υποκόσμου και θα προσπαθήσει να αποκαλύψει τον ένοχο και να αποδώσει δικαιοσύνη για την κατάχρηση εξουσίας και τη διαφθορά που έχουν καταστρέψει την Γκόθαμ Σίτι.
Ίσως η ταινία The Batman κάνει περισσότερα από το να ανασύρει τις ιδέες του καλού, του κακού και του ηθικά γκρίζου μέσω των τριών κεντρικών χαρακτήρων του, αλλά μάλλον κοιτάζει τον Batman, τη Catwoman και τον Riddler ως τρεις μαθητές του Γκόθαμ, που ο καθένας προτείνει μια απάντηση στο αίνιγμα, του τι είναι το Γκόθαμ και τι έχει τη δυνατότητα να γίνει.
Μια ταινία με έντονη αίσθηση κοινωνικής συνείδησης
Ο Ριβς δεν είναι ο πρώτος σκηνοθέτης που αντιμετωπίζει τον κόσμο του Batman με μια έντονη αίσθηση κοινωνικής συνείδησης, αλλά το όραμά του για το Γκόθαμ μοιάζει περισσότερο με έναν χαρακτήρα, μια σφυρηλάτηση όπου οι άνθρωποι φτιάχνονται, αντί να γεννιούνται. Κάθε ενέργεια που γίνεται σε αυτήν την πόλη, ίσως ακόμη και με καθοδήγηση από αυτήν την πόλη, προκαλεί μια μεγαλύτερη αντίδραση ή συνέπεια. Οι κεντρικοί χαρακτήρες της ταινίας δεν αγωνίζονται μόνο να αλλάξουν μέσα από τα προσωπικά τους ταξίδια, αλλά παλεύουν να αλλάξουν σε μια πόλη που τους έχει δώσει ορισμό και σκοπό.
Ο Batman, ο Riddler και η Catwoman υπάρχουν και υπηρετούν σε μια πόλη με άγνωστα σχέδια, και έτσι πρέπει να προβάλλουν τις δικές τους εικόνες – μια νυχτερίδα, μια γάτα, ένα ερωτηματικό – πάνω της, δίνοντας στο Γκόθαμ μια τοτεμιστική δύναμη. Αυτή η σχεδόν υπερφυσική προσέγγιση στο Γκόθαμ είναι κάτι που αντιμετωπίζεται στα κόμικς, ορισμένα από τα οποία ενέπνευσαν τον Ριβς.
Μια έντονη αλληγορία για τις σύγχρονες πολιτικές ιδεολογίες μας
Ο Ριβς ακολουθεί μια πιο προσγειωμένη διαδρομή για να αποκαλύψει τα κακά της ιστορίας του Γκόθαμ στο The Batman. Δεν φταίει κανείς δαίμονας, μόνο οι άνθρωποι. Το θεμέλιο από το οποίο δημιουργήθηκαν ο Batman, η Catwoman και ο Riddler δεν έχει αλλοιωθεί χημικά από κάποια μαγική ουσία που τους επέτρεψε να εξελιχθούν στους σύγχρονους μύθους. Μάλλον, σχηματίζονται από τις αποτυχίες των θεσμών και των κοινωνικών δομών που προορίζονται να τους κρατήσουν ενωμένους, αλλά που αντ’ αυτού αφήνουν και τους τρεις οδυνηρά διχασμένους στην ταυτότητά τους. Οι ουλές του Γκόθαμ στο The Batman έθεσαν το σκηνικό τόσο για τον πολιτικό διχασμό όσο και για μια έντονη αλληγορία για τις σύγχρονες αμερικανικές πολιτικές ιδεολογίες μας.
Αν και ο δημιουργός Φρανκ Μίλερ έκανε δημοφιλή την ιδέα του εξτρεμιστή, κάποιοι θα υποστήριζαν ότι ο Μπάτμαν στο The Dark Knight Returns είναι φασίστας, ενώ ο Μπάτμαν του Ριβς είναι πολιτικά αποδεσμευμένος ή στην καλύτερη περίπτωση αφελής. Τουλάχιστον στην αρχή.
Με το The Batman να κυκλοφορεί εν μέσω του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, το συναίσθημα του Riddler να ξεπλύνει τις αμαρτίες του Γκόθαμ με την αποτελεσματικότητα της Παλαιάς Διαθήκης δεν απέχει πολύ από τους Αμερικανούς υπεραριστερούς λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που αρχικά επαίνεσαν την πιθανότητα πολέμου μεταξύ των ΗΠΑ και Ρωσία, προτείνοντας μια επίθεση στο εσωτερικό να είναι το μέσο για να απαλλάξει την Αμερική από τη διαφθορά, τη σκληρότητα των Ρεπουμπλικανών, την αναποτελεσματικότητα των Δημοκρατικών και οποιωνδήποτε μελλοντικών ηγετών που θα τοποθετούνταν στον ίδιο δικομματικό κύκλο. Αυτό, φυσικά, αγνοεί το γεγονός ότι παραδοσιακά ήταν οι φτωχοί και οι μειονοτικοί πληθυσμοί που υφίστανται τις μεγαλύτερες συνέπειες του πολέμου, ενώ η δύναμη των πλουσίων μόνο μεγαλώνει.
Δυνατότητα σωτηρίας ή περαιτέρω διαφθοράς;
Οι τελικές προσπάθειες του Riddler δημιουργούν ένα κενό εξουσίας, ένα κενό που επιτρέπει μόνο τη δυνατότητα σωτηρίας ή περαιτέρω διαφθοράς. Είναι ένα στοίχημα, παρά μια λύση. Όσο έξυπνος κι αν είναι ο Riddler, δεν μπορεί να δει το παρελθόν της επιθυμίας του για εκδίκηση, και αυτό είναι που τελικά τον χωρίζει από τον Batman. Ο Riddler θα σκότωνε τον Gotham, θα σκότωνε τον θεό του, για μια ευκαιρία να επικυρώσει την ύπαρξή του και να δει τις πεποιθήσεις του να επιβεβαιώνονται. Ενώ ο Batman έχει την ικανότητα να αλλάξει οπτική γωνία, να δει το Γκόθαμ με έναν νέο τρόπο και να πιστεύει ότι με χρόνο και προσπάθεια, μια λύση θα γίνει ξεκάθαρη.
Ενώ ο Batman αναζητά απαντήσεις για τον θάνατο των γονιών του, ο Riddler και η Selina έχουν ήδη βρει τις απαντήσεις που έψαχναν πριν από την έναρξη της ταινίας. Ο Riddler ξέρει ότι η διαφθορά του Γκόθαμ τον οδήγησε στο κακοσυντηρημένο ορφανοτροφείο της νιότης του. Η Selina γνωρίζει ότι ο Carmine Falcone είναι ο πατέρας της και την έχει εγκαταλείψει σε μια ζωή που την αναγκάζουν να κάνει τα πάντα μόνη της. Σε αντίθεση με τον Riddler και τον Batman, η Selina δεν επιδιώκει να αλλάξει το Γκόθαμ, αλλά μόνο να αλλάξει τις συνθήκες για τον εαυτό της και για όσους ενδιαφέρεται. Το ταξίδι αυτών των τριών χαρακτήρων, που συνδέονται όλοι με την εγκατάλειψη, είναι μια προσπάθεια επικύρωσης στη θυσία αίματος, ο Riddler μέσω του θανάτου των διεφθαρμένων αξιωματούχων της πόλης του Gotham, η Selina μέσω του θανάτου του πατέρα της και ο Batman μέσω της θυσίας της ίδιας του της ζωής.
Batman – Η ελπίδα για συστημική αλλαγή
O Riddler είναι η εκδήλωση του τρόμου του Gotham, ναι, αλλά και η δίψα του για εκδίκηση. Η Catwoman είναι η σκιά του Γκόθαμ, ένα σωζόμενο κομμάτι που ποτέ δεν θα ευθυγραμμιστεί απόλυτα με αυτό που θέλουν οι άλλοι να γίνει το Γκόθαμ. Και ο Μπάτμαν; Αρχίζει την ταινία σκεπτόμενος ότι είναι τρόμος και εκδίκηση, μέχρι που μαθαίνει για τον Riddler. Τότε γίνεται η ελπίδα του Γκόθαμ και η δυνατότητα για συστημική αλλαγή. Και πάλι, αυτοί οι χαρακτήρες είναι μαθητές του Γκόθαμ και κανένας από αυτούς δεν είναι λάθος όσον αφορά την αναπαράσταση της πόλης.
Ο σκηνοθέτης αφήνει την κρίση στο κοινό. Ποια επαγρύπνηση ήταν πιο αποτελεσματική; Του Riddler, επειδή ξερίζωσε τη διαφθορά και στη συνέχεια προσπάθησε να καθαρίσει το Γκόθαμ για να ξεκινήσει ξανά; Της Catwoman, γιατί αφαίρεσε τον πλούτο και τη δύναμη των πλούσιων, λευκών ανδρών, ώστε να μπορέσει να σώσει τα μόνα αποκόμματα της Γκόθαμ που έχουν σημασία για αυτήν; Ή του Batman, που συνειδητοποίησε ότι για να σώσει το Γκόθαμ πρέπει να είναι σύμβολο ελπίδας, παρά φόβος για αυτούς που θέλει να προστατεύσει; «Πιστεύω στην πόλη του Γκόθαμ», η γραμμή που ανοίγει το The Long Halloween των Jeph Loeb και Tim Sale, κεντρική έμπνευση για το The Batman, απηχεί μέσα στην ταινία, τόσο μέσω διαλόγων όσο και μέσω θεμάτων. Είναι κάτι περισσότερο από ένα πολιτικό σύνθημα και μια υπόσχεση κατά της διαφθοράς, είναι μια προσευχή που υποδηλώνει την πίστη στους ανθρώπους του Γκόθαμ και τη δύναμη που έχουν να τον μεταμορφώσουν.
Σε ποιο Γκόθαμ μένει να πιστέψουμε;
Η τριάδα του Μπάτμαν και ο τρόπος με τον οποίο αναμόρφωσαν τον Γκόθαμ στο τέλος της ταινίας, είναι η προσωποποίηση αυτής της δύναμης. Η Γκόθαμ μένει ανοιχτή σε μια αρπαγή εξουσίας, σε έναν νέο δήμαρχο, την Bella Real, και στην ανάγκη για μια νέα αρχηγό της αστυνομίας, καθώς η πόλη βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Ο Riddler κλειδωμένος με έναν τρόφιμο (Barry Keoghan), η Selina απαλλαγμένη από τους δεσμούς της με το Γκόθαμ και ο Batman σε ένα νέο μονοπάτι. Άραγε οι προσευχές του για το Γκόθαμ έχουν απαντηθεί; Σε ποιο Γκόθαμ μένει να πιστέψουμε;
Discussion about this post